Kształtowanie budynków ochronnych dynamicznie się zmienia. Jednak do podstawy projektowania schronu należy opracowanie koncepcji ochronnej dla tego obiektu. Warto więc wcześniej przeanalizować możliwe zagrożenia oraz czynniki rażące, które mogą spowodować zniszczenie, zanieczyszczenie czy zaburzenie warunków środowiska.
Co należy określić podczas projektowania schronów?
Zanim przejdziemy do planowania budowli ochronnej, należy najpierw ustalić:
- miejsce usytuowania obiektu,
- zagrożenia, przed jakimi ma chronić,
- zdolności finansowe i wykonawcze,
- możliwości warunków hydrogeologicznych,
- funkcję schronu,
- liczbę osób, dla których będzie przeznaczony,
- zakres autonomii,
- sposób funkcjonowania obiektu w przypadku awarii (sieci wodociągowe, przerwy w dostawie prądu).
Do oceny tych czynników jest niezbędna specjalistyczna wiedza, a także umiejętności prognozowania. Projektowanie schronów może mieć charakter krajowy, regionalny, dla miasta, dla grupy schronów lub indywidualny.
Jakie schrony należy stosować względem usytuowania?
Projekt nowego rozporządzenia określa warunki techniczne dla schronów w zakresie usytuowania. Zgodnie z tym należy stosować:
- w miastach – schrony kategorii P lub ukrycia kategorii I;
- poza miastami – ukrycia zabezpieczające tylko przed promieniowaniem przenikliwym z opadu promieniotwórczego;
- w sytuacji zagrożenia - również wszelkie dostępne ukrycia doraźne.
Stopień zabezpieczenia musi być odpowiedni do zagrożenia i ryzyka jego wystąpienia. Dla fali uderzeniowej podczas wybuchu jądrowego, obszar dzieli się na strefy, które różnią się rodzajem uszkodzeń i liczbą ofiar.
- Dla promienia 1,609 km i nadciśnieniu 0,138 MPa w danym obszarze następuje całkowite zniszczenie budynków o konstrukcji żelbetowej. Śmiertelność jest bliska 100%. Dla takiej skali pełną ochronę zapewniają schrony kategorii A.
- Dla promienia 2,586 km i nadciśnieniu 0,069 MPa następuje burzenie budynków o konstrukcji murowanej. Powszechne są wypadki śmiertelne. Pełną ochronę zapewnią schrony kategorii A oraz część schronów kategorii P.
- Dla promienia 4,079 km i nadciśnieniu 0,035 MPa w danym obszarze występuje zniszczenie budynków lekkiej zabudowy jednorodzinnej i gospodarczej. Dochodzi do pęknięcia błon bębenkowych. Pełną ochronę zapewniają schrony kategorii P i przygotowane ukrycia.
